Een veelkleurig en meerstemmig spel

Diversiteit - Migratie   / /

Voor Profest 2019 werd een spel ontwikkeld om met elkaar in gesprek te gaan over diversiteit in geloven, kerk-zijn en leven.
Het spel is tweetalig en eenvoudig te spelen.  En uitstekend geschikt voor startzondagen of gemeentedagen.

Het bestaat uit:

36 vragenkaarten
(in twee categorieën:
veelkleurig en meerstemmig)
9 opdrachtkaarten
9 puzzelkaarten

Zolang de voorraad strekt zijn er nog kaartspelen beschikbaar. Neem hiervoor contact met ons op.
Een vrije bijdrage wordt op prijs gesteld.

Met dank aan Saskia Loos- van den Heuvel voor de ideeën en creatieve vormgeving.

Migratie en bekering – een brochure voor de kerken

Diversiteit - Migratie   /

In de afgelopen jaren is het thema ‘bekering’ weer op de kerkelijke agenda komen te staan. Het woord ‘bekering’ doet ouderwets aan en is volgens velen niet van deze tijd. Bekeringen zijn echter van alle tijden en komen ook in ons land voor: moslims die zich tot christen of  humanist/atheïst verklaren, of mensen van ‘hier’ die moslim worden. Meestal is het een individuele beslissing naar aanleiding van wat mensen hebben meegemaakt in hun leven en de zoektocht die ze hebben ondernomen naar de zin van het bestaan. Bij ons en in vele andere landen geeft dat officieel geen problemen, al zullen sommigen het in hun familie wel moeilijk hebben hun verandering van geloof of levensbeschouwing uit te leggen.

Het woord ‘bekering’ roept heel wat op en liever spreken we daarom van een ‘doopvraag’. De meeste protestantse kerken die de vraag van andersgelovigen van vreemde herkomst krijgen, gaan er wat ‘onhandig’ mee om. Vooral als dit in verband wordt gebracht met asiel en de
bekering als element in het vluchtverhaal wordt binnengebracht.
Meestal hebben kerken niet direct zicht op hoe zo’n asielprocedure verloopt en welk belang aan bekering wordt gegeven door de  autoriteiten. Menseneigen wordt ook in de kerk de vraag gesteld of dit voornemen wel echt is of enkel als bijkomend bewijsstuk wordt gezien voor de erkenning. Die vraag naar de geloofwaardigheid in het asielverhaal is voor de overheid dikwijls een reden voor serieus onderzoek over de bekering.

In deze brochure willen we enkele kapstokken geven op welke manier de kerk met dergelijke vragen van bekering/doop kan omgaan van iemand die hier in België als vluchteling internationale bescherming heeft gevraagd.

Interlevensbeschouwelijke dialoog

interlevensbeschouwelijke dialoog   / /
De interlevensbeschouwelijke dialoog – enkele persoonlijke gedachten
Een paar jaar geleden mocht ik in Ieper deelnemen aan een interlevensbeschouwelijk panelgesprek. In eerste instantie vond ik eerlijk gezegd de opzet wat mager. Elke levensbeschouwing zou een waar gebeurd verhaal vertellen waarin duidelijk werd dat elke levensbeschouwing op zoek is naar vrede en dat verschillen overwonnen kunnen worden. En hoewel ik vind dat dialoog niet moet blijven steken in het verhaal van we zijn allemaal hetzelfde, wil ik juist ook dit voorbeeld aanhalen
om stil te staan bij de vraag, hoe sta je in de dialoog en hoe begin je?
Eigenlijk begin je deze dialoog niet anders dan in andere gesprekken namelijk door het zoeken
naar gezamenlijke grond om zo vertrouwen op te bouwen. We doen dat dagelijks door bijvoorbeeld een conversatie te beginnen over het weer of over de voetbal. We kiezen vaak onbewust een onderwerp waarover we het zeker eens zullen zijn. Normaal gezien beginnen we geen gesprek over onze politieke voorkeuren en proberen de ander te overtuigen om ook voor onze partij te stemmen.
In de interlevensbeschouwelijke dialoog is dat niet anders. Natuurlijk beginnen we over vrede of gaan we samen iets doen rond armoede of we starten met een maaltijd. Dat schept verbondenheid, vertrouwen. Dat is ook de reden waarom vooral de verhalen rond Abraham interessant zijn, ze geven de monotheïstische religies in elk geval grond onder de voeten om verder het gesprek te voeren.
Daarom begreep ik ook de opzet in Ieper. Een gesprek kan verder gaan en dan is het nodig oprecht interesse te tonen in het leven van de ander als gelovige of atheïst . Ook in het dagelijks leven is de conversatie er niet telkens opgericht om elkaar te overtuigen of van mening te doen veranderen.
Iemand ontmoeten betekent iemand leren kennen, zonder dat de ander hierdoor gekwalificeerd wordt als ´ongelijk’ of zelfs ‘ongelijkwaardig’ .
“Het is dan ook een misvatting om te denken dat je voldoende je eigen traditie moet kennen, zodat je de ander een weerwoord kan bieden. Dit gaat immers uit van een angst dat de ander jou zou willen overtuigen.”
Bovendien zelf voel ik me tekort gedaan als de ander mij zo benadert, wellicht u ook. Het is dan ook een misvatting om te denken dat je pas kunt beginnen als je voldoende bagage hebt , en je voldoende je eigen traditie moet kennen, zodat je de ander een weerwoord kan bieden. Dit gaat immers uit van een angst dat de ander jou zou willen overtuigen. Soms kom je inderdaad zulke mensen tegen, maar mijn ervaring is dat dit eerder uitzonderingen zijn. Het helpt vaak het gesprek vooruit indien je aangeeft dat je liever zou horen wat de ander gelooft, beweegt en dat jij geen debat wil voeren over wie de waarheid in pacht heeft. Zelf heeft de interlevensbeschouwelijke dialoog mij veel bijgebracht. Niet alleen heb ik andere levensbeschouwingen leren kennen, ook leerde ik steeds beter iets van de eigen bezieling te verwoorden en heb ik juist Gods Geest ervaren in die verscheidenheid.

Er zijn al veel groepen in Vlaanderen op deze manier bezig met de dialoog.

ds. Eefje van der Linden

Activiteiten om zelf de dialoog te starten

Binnen de Verenigde Protestantse Kerk in België stimuleert de werkgroep Kerk in de Samenleving (KidS) de interlevensbeschouwelijke ontmoetingen met name tussen moslims en christenen zoals door verzending van de brief aan  het einde van de ramadan. De brief handelt elk jaar over een nieuw en belangrijk thema in de dialoog en deze wordt geschreven in samenwerking tussen verschillende christelijke kerken. Ook dit jaar wordt de brief verstuurd naar elke VPKB gemeente.

Meer informatie vindt u ook bij Orbit vzw het oecumenisch samenwerkingsverband rond interlevenbeschouwelijke dialoog waar de VPKB deel van uitmaakt.

We zetten graag nog eens een aantal (vormings)activiteiten op een rijtje waarmee u aan de slag kunt om in dialoog te gaan. Uiteraard kunt u dit over langere tijd verspreiden. De dialoog is immers iets van lange adem. Ook vindt u hier iets over de schoolbezoeken als vorm van interreligieuze dialoog.

In 2011 bracht de raad van kerken in Nederland een brochure uit met materiaal om drie avonden aan de slag te gaan. De thema’s van de avonden zijn: leven (Adam), oecumene (Abraham) en wijsheid  (Salomo). De bedoeling is om in een gespreksgroep zicht te krijgen op de verhalen die Moslims en Christenen delen. U kunt daarbij Moslims uitnodigen, maar dat hoeft niet.
Axcent is een pluralistische organisatie die zich inzet voor dialoog en vooral voor jongeren interessant materiaal heeft.
Motief vzw werkt o.a. rond jongeren en identiteit. Op de dvd ‘Islam -what’s the difference?’ spreken
verschillende moslimjongeren over thema’s als identiteit, relaties en burgerschap.
Voelen deze jongeren zich thuis in onze samenleving? Hoe ziet hun ideale partner eruit? Wat betekent
moslim zijn voor hen? Hoe kijken zij naar de toekomst? Op de dvd reflecteren ook een aantal academici en jongerenwerkers over de uitspraken van de geïnterviewde jongeren.

Thuis of in de kindernevendienst

Voor binnen het gezin kan het volgende boekje boeiend zijn: God, Adonai, Allah. Vragen over de drie grote religies. Waarbij er ook aandacht is voor de verschillen onder christenen. Het boek probeert antwoord te geven op 100 nieuwsgierige vragen van kinderen. Het boekje is uitgegeven door de Katholieke Bijbelstichting en Vlaamse Bijbelstichting en is eerder uitgegeven in het Frans. De schrijvers vertegenwoordigen de verschillende religies. Dit boekje is geschikt vanaf 10 jaar en is ook voor volwassenen interessant.

Een geloofwaardig Europa

Kerk en Politiek   / / / /

Europa en de verkiezingen

In aanloop naar de Europese verkiezingen van 2019, organiseerde het vormingswerk een aantal avonden rond Europese thema’s. Deze thema’s zijn: Waarden, Migratie en Klimaat. Hieronder vindt u de verslagen van de avonden alsook materiaal om in de gemeente mee aan de slag te gaan.

Klimaat, waarden, migratie, kerkelijke betrokkenheid bij Europa

materiaal materiaal materiaal

Meer algemene info over de Europese Unie

Filmpjes:

Beide filmpjes vullen elkaar goed aan omdat zowel de argumenten pro- Europa als kritiek te horen is. Nog meer filmpjes over diverse onderwerpen kunt vinden op de volgende link (wel even naar beneden scrollen).

Ander materiaal

E-learning Pastoraat

Aanbod buiten VPKB / Ambt   /

Gewoon namens de kerk bij iemand op bezoek gaan. Zorgen voor het onderling contact. Dat is een van de belangrijkste taken van een ambtsdrager. Toch zien velen er ook tegen op: Wat verwachten ze van me? Waar moet zo’n bezoek aan voldoen? En wat moet ik allemaal kunnen?
Weer anderen zouden graag het gesprek dieper willen laten gaan dan een gesprek over koetjes en kalfjes.
De cursus gaat over deze verwachtingen en hoe je luisteren kunt leren.

Wat levert de training op?
Inzicht in het unieke karakter van een pastoraal gesprek.
Inzicht in gespreks- en luistervaardigheden.

De cursus is opgesteld door de Protestantse Kerk in Nederland.

Deze opleiding via e-learning is gratis en geheel gericht op zelfstudie. Inschrijven kan via de link op de pagina van de PKN.

(Let op: het aanbod van de PKN bestaat uit twee delen. Een zelfstudie via e-learning (gratis) en een aantal bijeenkomsten per gemeente (betalend). U kunt gewoon enkel inschrijven voor de online cursus.)

Tijdsduur: 4 uur e-learning op eigen tempo te volgen. De bedoeling is een soort logboek (Schriftje of document op computer) bij te houden. Hierin geeft u zelf antwoord op de vragen. Deze worden niet getoetst. Wel kan het interessant zijn om met anderen hierover door te spreken. Indien u dit wenst kunt u dat aangeven aan de vormingsverantwoordelijke.

 

Migratie

Diversiteit - Migratie   / /

Migratie is een belangrijk thema in Europa. Europese burgers genieten van de vrijheid van bewegen door heel Europa en Bulgaarse schilders, Nederlandse kassiers, Spaanse verpleegsters en Roemeense bouwvakkers zijn geen uitzondering. Een sociale en correcte regelgeving huppelt echter vaak wel achterop, omdat economische belangen voorop worden gesteld.

Maar ook vluchtelingen uit oorlogsgebieden zoeken een veilig heenkomen in de EU. Toets je kennis over dit thema maar eens via de quiz van het Europa Huis in Brugge. Solidariteit, een waarde voor de EU en voor de kerken blijkt heel anders ingevuld te worden. Solidariteit is voor ons barmhartigheid, warmhartigheid met de minste onder ons, gericht op het toekomst scheppen, maken en geven. Dat telt voor die vrachtwagenchauffeur uit Roemenië  die gedwongen dagenlang in zijn cabine in Europa rijdt en slaapt tegen een aanmerkelijk lager loon dan zijn Belgische collega, maar ook voor die vluchtelingen die wanhopig een veilig heenkomen zoekt in Europa. Hij of zij zou moeten kunnen rekenen op de onderlinge solidariteit van Europese landen om niet op een Grieks eiland te moeten stranden in de overvolle kampen of nog erger in een cel in Libië terecht komt.

28-03-2019: Het was een beetje wrang moment om dit ter sprake te brengen die avond in de Wijngaard. De EU had de dag voordien net besloten geen schepen (Operatie Sophia) meer in te zetten. ‘Wat gaat men doen als men vanuit de lucht vaststelt dat er mensen dreigen te verdrinken?  (2018 stierven op deze route 1.312 mensen, 23.400 bereikten Italië). De migratiedruk vanuit Libië is sterk afgenomen omdat de Libische kustwacht nu de meeste boten onderschept (85%). Italië wil echter niet meer alleen voor deze vluchtelinge opdraaien. Ze stellen vast dat er weinig solidariteit is tussen de Europese landen om de lasten te spreiden en in het kader van ‘burdensharing’ vluchtelingen die aankomen, te hervestigen in andere landen.

De CEC legde volgende vragen op tafel om over na te denken:

  • Hoe zal de EU gastvrijheid bieden aan mensen die hulp en bescherming nodig hebben? Kunnen meer veilige routes (Resettlement en Humanitaire Corridors gerealiseerd worden i.p.v. landen als Turkije en Libië als veilige derde land te verklaren waar mensen zonder serieus onderzoek naar teruggestuurd kunnen worden. We zijn de beelden van de slavenmarkt in Libië blijkbaar snel vergeten.
  • Hoe zal de EU de solidariteit in het migratiebeleid bevorderen? (migratie heeft oorzaken!)

Hoe zal de EU migratie als een kans zien om in te spelen op vergrijzing en tekorten op de arbeidsmarkt?

 

Wat zegt de Bijbel?

Anne Kooi gaf een aantal bijbelteksten mee waarin het vreemdelingschap naar voren komt.
Duidelijk werd dat het omgaan met vreemdelingen in de Bijbel (het ethisch handelen) bepaald wordt door de identiteitsvraag.

“Behandel vreemdelingen die bij jullie wonen als geboren Israëlieten. Heb hen lief als jezelf, want jullie zijn zelf vreemdelingen geweest in Egypte.” (Leviti­cus 19:34), en: “Ook u moet vreemdelingen met liefde behandelen, want u bent zelf vreemdelingen geweest in Egypte.” (Deuteronomium 10:19). Het Godsvolk wordt er telkens aan herinnerd dat zij zelf vluchteling zijn geweest: ‘jij bent als hen’.

De vreemdeling wordt dan ook niet  beoordeeld op de reden waarom hij of zij vlucht (Abraham vluchtte naar Egypte vanwege de hongersnood, een economische vluchteling dus, Mozes vluchtte naar de woestijn omdat hij voor zijn leven vreesde omdat hij iemand had doodgeslagen, iemand met een strafblad, kun je zeggen). Er wordt in de Bijbel wel onderscheidt gemaakt tussen de ene vreemdeling en de andere (ger en nokri) maar dit verschil heeft niets te maken met de reden waarom iemand vertrekt of welke achtergrond hij of zij heeft.
De identificatie met de vreemdeling  zien we ook terug in het Nieuwe Testament. Wij zijn gasten en bijwoners voor God. Ook onze identiteit hangt samen met de vreemdeling.
En tegelijkertijd geldt dat ook God zelf zich met de vreemdeling identificeert. Wie weet herbergen we Hem zonder het weten.

Meer achtergrond vindt u bij onze partners van Orbit vzw

(Dit is een kort verslag van de avond met ds. Anne Kooi in de reeks ‘Een geloofwaardig Europa’. )

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

het klimaat

Klimaat - Schepping   / /

Wat moeten we vrezen en wat mogen we hopen? – lezing VPKB Dendermonde door Karel Malfliet

In Laudato Si (samenvatting)– de encycliek van Paus Franciscus waarin gestreefd wordt naar een intergrale ecologie staat onder andere:

“We kunnen vandaag echter niet ontkennen dat een echte  ecologische aanpak  steeds evolueert naar een sociale aanpak waarbij gerechtigheid  deel moet uitmaken van het debat over milieu, om zowel de schreeuw van de aarde als die van de arme te horen.”

Dat deze sociale gerechtigheid op de achtergrond dreigt te raken binnen het Europese beleid blijkt uit het gegeven dat de mensenrechten naar de preambule zijn verbannen in het akkoord van Parijs: armoedebestrijding, rechten van inheemse volkeren, recht op participatie van de samenleving, gendergelijkheid en empowerment vrouwen, voedselzekerheid, rechtvaardige transitie en waardig werk, intergenerationele rechtvaardigheid, integriteit van de ecosystemen. (zie ook Europa en haar waarden)

En dan de opwarming van de aarde en de perspectieven.
Het is duidelijk veel tijd hebben we niet meer voor het klimaatwijziging onomkeerbaar zijn, hooguit 10 jaar. De wetenschap is duidelijk. Het IPCC rapport , te vinden op de website van de federale overheid zegt 1,5 °C is nog mogelijk, maar dan zijn wel “snel verregaande en ongeziene veranderingen” nodig:
– Wereldwijd de uitstoot tegen 2030 halveren
– Wereldwijd nul uitstoot tegen 2050

Er gebeuren rampzalige gevolgen als de aarde 2 graden warmer wordt. Nu al zijn er 400.000 klimaatdoden per jaar (direct en indirect). De slachtoffers bevinden zich echter ver van ons bed.

Toch wil Karel Malfliet hoopvol blijven. Het is nog niet te laat en met een gezamenlijke inspanning kunnen we een halt toeroepen. Wetenschappers hebben hiervoor vier scenario’s uitgeschreven. Een daarvan is het uit de lucht halen en stockeren van co2. Dit staat echter lang niet op punt en brengt veel risico’s mee.

En wat met Europa en het Vlaams beleid. Twee slides spraken hierover boekdelen: er wordt gewoon weg te weinig gedaan.

Bond beter leefmilieu – klik op de afbeelding
klik op de afbeelding voor de bron

 

 

 

 

 

 

 

De linker kolom, in de foto van de Bond berter leefmilieu, toont de uitstoot in gebouwen, landbouw, kmo’s en afval (non-ets). Zoals de 4% laat zien, moet hiermee in Vlaanderen nog begonnen worden.  Ook het energieverbruik haalt nog lang niet de Europese doelstellingen. De doelstellingen van Europa laten dan bovendien zien dat het huidig Europees beleid  in 2050 bij lange na niet op de vereiste 0% uitkomt. Men rekent veeleer op de wetenschap dat zij de oplossing op een presenteer blaadje zullen aandragen.

Het verhaal liet zien dat het idee van ieder zijn eigen steentje bijdragen geen oplossing biedt. Intussen is het punt bereikt dat er structurele veranderingen, wereldwijd moeten plaatsvinden en uiteraard kunt u daar uw eigen steentje toe bijdragen. Bovendien zouden we in plaats van bang te zijn dat we door de structurele maatregelen veel gaan verliezen (bijv onze goedkope vliegreizen) misschien ook veel gaan winnen: gezondere leefomgeving, minder tijd in de file doorbrengen, gezondere werkomstandigheden,….. Je merkt bijvoorbeeld dat een plaatselijk klimaatbeleid zoals in Gent wel degelijk direct invloed heeft op de luchtkwaliteit.

Overigens kun je ook als kerk inzetten. Elke gemeenschap een klimaatplan biedt hiertoe goede handvatten. Voor liturgie suggesties en Bijbelstudie verwijzen we naar een lied en gebed.

Karel Malfliet, van opleiding industrieel ingenieur landbouw en tropische landbouw en dus wetenschappelijk geschoold genoeg om met kennis van zaken te spreken. Hij is ook het gezicht van Ecokerk, bracht op indrukwekkende wijze de vragen over het klimaat in beeld.
Ecokerk is in 2005 door de bisschoppen in het leven geroepen. ECOkerk maakt deel uit van de commissie Rechtvaardigheid en Vrede en sinds de oprichting werd er nauw samengewerkt met de VPKB. Een lid van de werkgroep Kerk in de Samenleving maakt deel uit van de stuurgroep ECO-kerk.

Een geloofwaardig Europa – Europa en zijn waarden

Kerk en Politiek   / /

Een verslag

Wat zou u antwoorden op de vraag welke waarden de kerken en christenen in het bijzonder kunnen bijdragen aan de Europese Unie?
De groep die op 12 maart jl in Mechelen samen kwam om met elkaar na te denken over de waarden van de Europese Unie, gaf hierop de volgende antwoorden:
saamhorigheid, solidariteit, rechtvaardigheid, duurzaamheid, zorg voor de Schepping, vrijheid, verzoening, vergeving, barmhartigheid, naastenliefde, broederschap, gastvrijheid.

Zonder deze waarden te willen toe-eigenen was de groep het erover eens dat deze waarden ongetwijfeld hebben bijgedragen tot de waarden die de Europese Unie als fundamenteel beschouwd. Waarden waarop de grondrechten van de EU gebaseerd zijn en die bindend zijn voor de lidstaten.

De waarden waarop de Unie berust, zijn eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten, waaronder de rechten van personen die tot minderheden behoren. Deze waarden hebben de lidstaten gemeen in een samenleving die gekenmerkt wordt door pluralisme, non-discriminatie, verdraagzaamheid, rechtvaardigheid, solidariteit en gelijkheid van vrouwen en mannen (art. 2 van het Verdrag van Lissabon).
Duurzaamheid, zorg voor de Schepping en ook de zorg voor vluchtelingen en migranten zijn niet expliciet als waarden opgenomen maar komen wel in de grondrechten voor.

Het is belangrijk om ons bewust te zijn van deze waarden als gezamenlijk project, als gezamenlijke identiteit tussen de lidstaten en de burgers van de Euroepese Unie en voor wie bescherming zoeken. Veel al krijgen de economische belangen de aandacht en ook de overhand. De basis van de Europese Unie verdient echter meer aandacht en zorg.
En het is van belang om als kerken hier de vinger aan de pols te houden want juist deze waarden staan onder druk en grondrechten worden in een aantal gevallen flagrant geschonden. Hiervoor bestaan wel mechanismen en procedures maar helaas worden deze zelden ten volle benut.

Voor wie verder wil lezen of zich wil engageren rond de Europese waarden en grondrechten vindt hier enkele interessante links.

Deze lezing kaderde in een langere reeks Een geloofwaardig Europa.

De lezing werd gegeven door ds. Stefan Gradl en kan nog  aangevraagd worden.

Joden leven in Antwerpen – brochure

interlevensbeschouwelijke dialoog   / /

In samenwerking met Orbit Antwerpen, heeft de Antwerpse Contactgroep voor Joods-Christelijke Betrekkingen een gewijzigde tweede druk klaar van de brochure ‘Joden, Leven in Antwerpen’.
De veelkleurige brochure is een eerste kennismaking en is o.a. bedoeld om in de klas te gebruiken, of in kringgesprekken in parochie en gemeente.

Er wordt o.a. kort ingegaan op geloofsregels, zoals kasjroet, sabbat, gebed en gezin, huwelijk, onderwijs, solidariteit, met klein overzicht van boeken en webadressen om de brede informatie te kunnen uitdiepen.

Deze brochure van 40 bladzijden op formaat A5 kan besteld worden op het secretariaat van de ACJCB, Lindelei 30, 2531 Vremde aan de prijs van € 5 + verzending, of afgehaald in de bibliotheek van het TPC.

 

Kindernevendienst en jeugdleiding

Kinderen en Jongeren   /

Voor alle inspiratie rond het jeugd en kinderwerk verwijzen we graag door naar ProJop, het Protestants Overleg Platform.
Ook als het gaat om vorming van kindernevendienstleiding en jeugdleiding werken we met hen samen.
Hiervoor werken we op maat van de gemeenten en gaan hierover graag met u in gesprek. Bij het kopje inspiratie vindt u in elk geval al voorbeelden hoe het zou kunnen.

In de kleine protestantse gemeente blijft het een uitdaging om kinderen en jeugd een plaats te geven in de dienst.
Zonder te willen suggereren dat succesformules zijn, delen we toch graag de ideeën.

De nieuwsbrief van april 2018 besteedde al aandacht aan het thema: kindernevendienst en kinderpagina

Kliederkerk  en Kerk op schoot bieden ideeën hoe je jong en oud samen laat vieren.

Wel delen we graag ideeën uit de gemeenten bijvoorbeeld ‘kleuternevendienst’, in de hoop dat ook anderen hun ideeën zullen delen.