Migratie is een belangrijk thema in Europa. Europese burgers genieten van de vrijheid van bewegen door heel Europa en Bulgaarse schilders, Nederlandse kassiers, Spaanse verpleegsters en Roemeense bouwvakkers zijn geen uitzondering. Een sociale en correcte regelgeving huppelt echter vaak wel achterop, omdat economische belangen voorop worden gesteld.
Maar ook vluchtelingen uit oorlogsgebieden zoeken een veilig heenkomen in de EU. Toets je kennis over dit thema maar eens via de quiz van het Europa Huis in Brugge. Solidariteit, een waarde voor de EU en voor de kerken blijkt heel anders ingevuld te worden. Solidariteit is voor ons barmhartigheid, warmhartigheid met de minste onder ons, gericht op het toekomst scheppen, maken en geven. Dat telt voor die vrachtwagenchauffeur uit Roemenië die gedwongen dagenlang in zijn cabine in Europa rijdt en slaapt tegen een aanmerkelijk lager loon dan zijn Belgische collega, maar ook voor die vluchtelingen die wanhopig een veilig heenkomen zoekt in Europa. Hij of zij zou moeten kunnen rekenen op de onderlinge solidariteit van Europese landen om niet op een Grieks eiland te moeten stranden in de overvolle kampen of nog erger in een cel in Libië terecht komt.
28-03-2019: Het was een beetje wrang moment om dit ter sprake te brengen die avond in de Wijngaard. De EU had de dag voordien net besloten geen schepen (Operatie Sophia) meer in te zetten. ‘Wat gaat men doen als men vanuit de lucht vaststelt dat er mensen dreigen te verdrinken? (2018 stierven op deze route 1.312 mensen, 23.400 bereikten Italië). De migratiedruk vanuit Libië is sterk afgenomen omdat de Libische kustwacht nu de meeste boten onderschept (85%). Italië wil echter niet meer alleen voor deze vluchtelinge opdraaien. Ze stellen vast dat er weinig solidariteit is tussen de Europese landen om de lasten te spreiden en in het kader van ‘burdensharing’ vluchtelingen die aankomen, te hervestigen in andere landen.
De CEC legde volgende vragen op tafel om over na te denken:
- Hoe zal de EU gastvrijheid bieden aan mensen die hulp en bescherming nodig hebben? Kunnen meer veilige routes (Resettlement en Humanitaire Corridors gerealiseerd worden i.p.v. landen als Turkije en Libië als veilige derde land te verklaren waar mensen zonder serieus onderzoek naar teruggestuurd kunnen worden. We zijn de beelden van de slavenmarkt in Libië blijkbaar snel vergeten.
- Hoe zal de EU de solidariteit in het migratiebeleid bevorderen? (migratie heeft oorzaken!)
Hoe zal de EU migratie als een kans zien om in te spelen op vergrijzing en tekorten op de arbeidsmarkt?
Wat zegt de Bijbel?
Anne Kooi gaf een aantal bijbelteksten mee waarin het vreemdelingschap naar voren komt.
Duidelijk werd dat het omgaan met vreemdelingen in de Bijbel (het ethisch handelen) bepaald wordt door de identiteitsvraag.
“Behandel vreemdelingen die bij jullie wonen als geboren Israëlieten. Heb hen lief als jezelf, want jullie zijn zelf vreemdelingen geweest in Egypte.” (Leviticus 19:34), en: “Ook u moet vreemdelingen met liefde behandelen, want u bent zelf vreemdelingen geweest in Egypte.” (Deuteronomium 10:19). Het Godsvolk wordt er telkens aan herinnerd dat zij zelf vluchteling zijn geweest: ‘jij bent als hen’.
De vreemdeling wordt dan ook niet beoordeeld op de reden waarom hij of zij vlucht (Abraham vluchtte naar Egypte vanwege de hongersnood, een economische vluchteling dus, Mozes vluchtte naar de woestijn omdat hij voor zijn leven vreesde omdat hij iemand had doodgeslagen, iemand met een strafblad, kun je zeggen). Er wordt in de Bijbel wel onderscheidt gemaakt tussen de ene vreemdeling en de andere (ger en nokri) maar dit verschil heeft niets te maken met de reden waarom iemand vertrekt of welke achtergrond hij of zij heeft.
De identificatie met de vreemdeling zien we ook terug in het Nieuwe Testament. Wij zijn gasten en bijwoners voor God. Ook onze identiteit hangt samen met de vreemdeling.
En tegelijkertijd geldt dat ook God zelf zich met de vreemdeling identificeert. Wie weet herbergen we Hem zonder het weten.
Meer achtergrond vindt u bij onze partners van Orbit vzw
(Dit is een kort verslag van de avond met ds. Anne Kooi in de reeks ‘Een geloofwaardig Europa’. )
